Startpagina

Praktische zaken

 

Op deze pagina vind je informatie over:

 

Heen- en terugreis:

Op de heenreis zijn we met de trein naar Küstrin gereisd, het laatste station in Duitsland voor de Poolse grens (niet te verwarren met Kostrzyn, het eerste station in Polen). Wij kozen deze bestemming omdat er in de buurt twee campings liggen: in Bleyen aan de Oder (gasthof Wagenrad), en in Zechin (camping Oderbruch). De meer zuidelijke route Frankfurt aan de Oder- Poznan leek ons nogal druk, omdat het de hoofdroute naar Warschau is. Een andere goede mogelijkheid is de route langs de kust, van Szczecin via Gdansk naar Elblag. Maar we hadden vorig jaar al een flink stuk Oostzeekust gedaan en hadden geen trek in strandcampings.
De goedkoopste manier om er te komen is met een Schönes Wochenende ticket (€ 42,-- voor 4 personen en 4 fietsen heel Duitsland door, alleen op zaterdag of zondag, prijspeil 2005). Nadeel is dat je alleen regionale treinen mag gebruiken en je vaker moet overstappen. Het is precies in een dag te doen: wij vertrokken even voor 9 uur uit Bad Bentheim en waren om 8 uur ’s avonds in Küstrin, inclusief een uur vertraging wegens een ongeval bij Hannover. Vanuit Enschede kan het ook, dan duurt het iets langer.
Comfortabeler, sneller en duurder is de internationale trein naar Berlijn en daar overstappen op de stoptrein naar Küstrin. Het is dan wel zaak voor de trein naar Berlijn vooraf een plek voor de fietsen te reserveren, de belangstelling is in de zomer doorgaans groter dan de capaciteit. Gebruik voor je treinreis (ook in Polen, Litouwen en andere europese landen) de onvolprezen duitse reisplanner: http://reiseauskunft.bahn.de.
Terug hadden wij de boot van Klaipeda naar Kiel geboekt, geheel tegen onze gewoonte in al ruim van te voren, eind maart. Dat was nodig ook, want toen al waren niet alle data en alle accommodaties meer beschikbaar. Op de boot bleek dat deze niet helemaal vol was, we hoorden dat er boekingen waren uitgevallen. Je kan dus proberen later te boeken of zelfs in Klaipeda (scheepvaartkantoor in de veerhaven). Het is niet onmogelijk, maar: op eigen risico!
Vanaf Kiel wilden wij met Intercity’s en Internationale trein terug naar Leiden, maar de fietsplaatsen bleken ook op een donderdag in de zomer al volgeboekt. Dus ook toen met regionale treinen en veel overstappen de reis gemaakt (vertrek Neumünster bij Kiel om 11.42, aankomst Leiden 23.00).

Begin

Fiets en trein:

Vrijwel alle Duitse treinen hebben een ruime afdeling voor fietsen, in de regel helemaal voorin of helemaal achterin de trein. Een verademing voor wie de krappe Nederlandse treinen gewend is! Toch kan het best krap zijn, zeker in de weekeinden, want er wordt veel gebruik van gemaakt. Toch hebben we altijd meegekund, zelfs met 4 bepakte fietsen en een fietskar. Soms is er sprake van enige stress bij het instappen, maar in de regel helpt iedereen elkaar met het in- en uitladen van de fietsen en het zo handig mogelijk neerzetten. Als je de bepakking op de fietsen laat is het natuurlijk wel aan te raden een oogje in het zeil te houden.
Overstappen kan soms lastig zijn, omdat er niet altijd liften of roltrappen zijn (zelfs in grotere plaatsen). Bovendien moet je in de grotere plaatsen ook je spullen in de gaten blijven houden. Maak van te voren afspraken over de taakverdeling, ook met de kinderen. Wij vormen inmiddels met zijn vieren een uiterst geroutineerd team dat ook krappe overstappen soepel weet te halen.

Begin

Trein in Polen en Litouwen:

Je mag fietsen meenemen in de treinen (tegen betaling). De meeste treinen hebben echter geen bagageafdeling, je kan de fiets daar het beste in het voorste of achterste balkon zetten. Met één of twee fietsen is dat goed te doen, maar met een groter aantal kan het toch lastig worden. Houd rekening met een erg hoge instap, je zal flink moeten tillen. In Polen heeft een beperkt aantal treinen wel een fietsen- en bagageafdeling, op de vertrekstaten en in de dienstregeling staat hierbij een fietsje vermeld.
De mensen achter de loketten spreken doorgaans geen engels of duits, zeker in Polen niet. Wij hadden daarom van te voren in het Pools een briefje gemaakt waarop stond waar we heen wilden en met hoeveel personen en hoeveel fietsen. Dat scheelt een hoop handen- en voetenwerk en –belangrijker nog- misverstanden.


Boot:

Handige sites zijn www.balticsww.com/timetables.htm en www.balticferries.nl. De tijd die men opgeeft als inchecktijd is erg ruim, als je een uur van te voren bij de boot bent, is dat vroeg genoeg. Zowel in Kiel als in Klaipeda liggen de ferryterminals een half uur tot drie kwartier fietsen buiten het stadscentrum.
Op de boot kan je het best in Euro’s betalen, voor Litas rekent men een ongunstige wisselkoers.


Wegen en verkeer in Polen:

De wegen in Polen zijn erg wisselend van kwaliteit. Er zitten goede stukken asfaltweg bij, maar doorgaans is de kwaliteit matig. Wegen met veel kuilen en spleten, soms een smalle strook asfalt met aan weerszijden steenslag, soms ook alleen steenslag of een stukje onverharde weg. Een enkele keer ook kinderkopjes (maar minder dan in het oosten van Duitsland). Ondanks de matige kwaliteit valt er in het algemeen goed te fietsen. We hebben het meest op regionale wegen gereden (geel op onze kaart). De hoofdroutes zijn door de drukte onaangenaam om te fietsen. In steden rijden fietsen doorgaans op de stoep.
De Polen rijden als gekken, en dat dat niet altijd goed gaat kan je zien aan de kruisen langs de weg. Toch hebben we ons maar zelden onveilig gevoeld. Als ze je inhalen, gaan de Polen met een ruime afstand om de fietsen heen. Als er tegenliggers komen wordt het lastiger. Twee keer schrokken we van luid piepende remmen achter ons omdat de geplande inhaalmanoeuvre abrupt moest worden afgebroken. Als tegemoetkomend verkeer aan het inhalen is, kan het verstandig zijn om even in te houden of de grindstrook op te zoeken.
Officieel mag je in Polen niet met zijn tweeën naast elkaar fietsen, en gezien de rijstijl van de Polen valt daar wat voor te zeggen. Op rustige wegen hebben wij dat verbod aan de laars gelapt, wat soms wel commentaar van passerende Polen opleverde. Op drukke wegen reden wij met één volwassene voorop, dan de kinderen en de andere volwassene achteraan (dat doen we overigens ook in andere landen). Soms ook in koppels van twee achter elkaar, met een tussenruimte zodat inhalend verkeer wat makkelijker kan invoegen.

Begin

Wegen en verkeer in Litouwen:

De doorgaande wegen in Litouwen zijn iets beter dan in Polen, maar niet veel. Er zitten minder kuilen in de wegen, maar de kuilen die er zijn, zijn wel diep. In steden en dorpen ontbreekt bij afvoerputten de putdeksel of liggen er alleen een paar houten latjes op. Opletten dus.
Het rijgedrag van de Litouwers is iets rustiger dan dat van de Polen, maar wederom: het scheelt niet heel veel. Op zaterdagmiddag (en in mindere mate op zondagmiddag) gaan veel Litouwse jongeren lekker scheuren met hun auto’s, al dan niet met een borrel op. We hebben verschillende staaltjes onverantwoord rijgedrag gezien, het is niet het beste moment om op de fiets te zitten.
Ten zuiden van Kaunas (Veiverlai-Garliava) en Klaipeda (de A141) hebben we korte stukjes over een soort snelweg gereden. Dat is goed te doen, omdat je op de vluchtstrook kan rijden. Vervelender zijn de hoofdwegen Kaunas en Klaipeda in: erg druk, weinig inspirerend qua omgeving en langer dan je zou willen. In de steden vragen de taxibusjes aandacht. Als ze een klant zien, al dan niet bij een bushalte van de officiële lijnbus, dan gaan ze acuut in de remmen. En snijden zonodig de fietsers, want dat zijn toch geen klanten.


Kaarten:

In Polen gebruikten we de Eurocart 1:300000 . In Litouwen de Jena Seta kaart (1:500000). Die kaart geeft ook uitstekend aan welke wegen verhard zijn en welke niet.
Koop je kaarten in Polen, dan betaal je minder dan de helft van wat je in Nederland of Duitsland betaalt.

Begin

Campings in Polen:

Er is een redelijk aantal reguliere campings in Polen, zie de Nederlandse of Duitse campinggidsen. Wij houden echter meer van kleine campings en vooral kamperen bij de boer.
Een aantal campings is aangesloten bij de SVR (Nederlandse organisatie van boerencampings, www.svr.nl). Een groter aantal boerencampings is te vinden via Eceat (ecologische bedrijven, www.poland.eceat.org/members.htm )
Daarnaast loont het de moeite te vragen naar “Agrotouristyk”. Dit zijn in de regel boeren of particulieren die kamers of huisjes verhuren, maar waar je vaak ook kan kamperen. De kwaliteit is wisselend, meestal zijn de voorzieningen zeer eenvoudig. Voor het Mazurische merengebied is er een Agrotouristykgids met veel adressen (Warminsko-Mazurska Wies Zaprasza), al zijn die door het ontbreken van een routebeschrijving soms moeilijk te vinden.


Campings in Litouwen:

Er zijn in Litouwen een stuk of 11 campings van uiteenlopende kwaliteit. Ze liggen langs de kust en in het oosten van het land. Twee campings zijn aangesloten bij de Nederlandse SVR (Stichting Vrije Recreatie, www.svr.nl).
“ Agricultural tourism” of in het Litouws “Poilis Lietuvos Kaime” zijn particulieren in het buitengebied die een kamer of een huis verhuren (een soort bed and breakfast). Bij een aantal kan je ook een tent opzetten. Er is een adresboekje van. De routebeschrijvingen zijn van matige kwaliteit en de informatie is niet in alle gevallen actueel.
Maar vaak zal het uitdraaien op vrij kamperen of aan een boer vragen of je op zijn land mag staan. Dat is doorgaans geen enkel probleem, alleen vlakbij de grote steden is men wat terughoudender. Ga een eindje van de doorgaande routes af, zoek een boerderij of huis met een vlak veldje (of mooier nog, een boomgaard) en benader dan de eigenaar. Het Litouwse woord voor tent is “palapine”.

Begin

Water:

In Polen is bij de meeste campings, ook de boerencampings, drinkwater beschikbaar. In de winkels is volop mineraalwater voorradig (het poolse woord is “voda”). In Litouwen is het water vaak niet betrouwbaar en is het verstandig mineraalwater te gebruiken. Let wel op: in de Litouwse winkel is bijna al het water koolzuurhoudend (gazuotas), en is het soms zoeken om water zonder bubbels (negazuotas) te vinden. Uit voorzorg hadden we ook ontsmettingsmiddel voor drinkwater meegenomen, maar dat hebben we niet nodig gehad.


Taal:

De meeste Polen spreken uitsluitend Pools. Alleen bij de tourist information en bij veel campings spreekt men engels of duits (probeer altijd eerst engels). Maar met gebaren, een glimlach en een paar sleutelwoorden (zoals namiot voor tent en kawa voor koffie) kom je een heel eind.
In Litouwen spreken meer mensen engels, zeker in de steden. Maar ook daar ben je regelmatig op gebaren aangewezen.

Begin

Criminaliteit:

We hebben geen enkel probleem ondervonden met diefstal of agressiviteit. Van anderen hebben we wel een paar verhalen gehoord over diefstal, vooral in de omgeving van Klaipeda. Ook de grensstreek met Wit-Rusland schijnt minder veilig te zijn, maar daar zijn we niet geweest. In gidsen en sites staat vermeld dat diefstal van fietsen een risico is, en opvallend was dat de Litouwers zelf ons ook nadrukkelijk op dat risico wezen.
We hadden dan ook wat voorzorgsmaatregelen genomen. Behalve de Axa-sloten op de fietsen hadden we enkele kabelsloten meegenomen. De fietspompjes zaten in de fietstassen en als de fietsen bepakt waren, hebben we ze eigenlijk nooit uit het oog verloren, tenzij er een bewaakte stalling was. Bij het inkopen doen gingen er twee de winkel in, terwijl de andere twee bij de fietsen bleven. Als we op een terrasje of in een café gingen zitten zetten we de fietsen in ons zicht. Eigenlijk dezelfde voorzorgsmaatregelen die je ook in grote steden in Nederland neemt.


Fietsen en uitrusting:

Fietsen: Hoewel Polen en Litouwen vrij vlak zijn, is een fiets met minimaal 7 versnellingen aan te bevelen. De hellingen zijn niet lang, maar kunnen wel steil zijn.
Kar: Wij gebruiken al een aantal vakanties een Radical Cyclone fietsbagagekar. We zijn er zeer tevreden over. Rijdt heel soepel, ook kinderkopjes, hobbels en onverharde wegen zijn geen probleem. Alleen op rulle zandwegen wordt het erg zwaar.
Reparatiemateriaal: Naast standaardzaken als bandenplakspul en steeksleutels hebben wij altijd bij ons: touw, ijzerdraad, een verzameling boutjes en moertjes en linnen plakband. Dat hebben wij ook dit jaar weer gebruikt voor wat noodreparaties. Ook erg nuttig bleken een paar metalen stripjes van een halve tot 1 centimeter breed, een centimeter of 5 lang en voorzien van gaatjes. Bleek erg handig voor het spalken van gebroken bagagedragers en behoort vanaf nu tot de standaarduitrusting.
In de grotere plaatsen in Polen zijn fietsenmakers te vinden die de meeste fietsonderdelen wel op voorraad hebben. Bagagedragers of delen daarvan hebben ze niet, maar men is handig in geïmproviseerde reparaties.
Over fietsenmakers in Litouwen hebben we geen informatie.



Algemene links over fietsvakanties:

(met andere verhalen van fietsers)

Fietsen met kinderen
Fietsen één twee drie
Wereldfietser
Fietsvakantie pagina  


BeginStartpagina

 

© Otto Cox 2005/6